Αναπτυξιακή Δυσπραξία - Δρ. Παναγιώτης Σιαπέρας*
Τι είναι;
H Αναπτυξιακή Διαταραχή Συντονισμού της Κίνησης είναι ανωριμότητα ενός ατόμου να συντονίσει επιδέξια τις κινήσεις του για να έχει κινητικά το επιθυμητό αποτέλεσμα. Πρόκειται για ανώριμο τρόπο διαχείρισης της πληροφορίας από τον εγκέφαλο, που συνεπάγεται σε κακή μετάδοση των μηνυμάτων προς το σώμα. Η αναπτυξιακή διαταραχή συντονισμού της κίνησης επηρεάζει τον προγραμματισμό όσων κάνουμε και τον τρόπο με τον οποίο αυτά ολοκληρώνονται. Συνδέεται με προβλήματα στην αντίληψη, τη σκέψη και το λόγο. Χαρακτηριστικά το παιδί με τη διαταραχή αυτή περιγράφεται ως ταύρος σε μαγαζί με κινέζικες πορσελάνες. Οι γονείς παραπονιούνται πως παρόλο που το παιδί είναι έξυπνο είναι αδέξιο, λερώνεται εύκολα, τα ατυχήματα είναι καθημερινά και δεν ενδιαφέρεται για κινητικά παιχνίδια επειδή η αποτυχία είναι συχνή.
Άλλοι όροι που χρησιμοποιούνται για την ίδια διαταραχή είναι: αναπτυξιακή διαταραχή συγχρονισμού, αναπτυξιακή δυσπραξία και κινητικές μαθησιακές δυσκολίες. Στη βιβλιογραφία απαντάται και με τα ονόματα "Ελάχιστη Εγκεφαλική Βλάβη" (Minimal Brain Damage) και το σύνδρομο του Άτσαλου Παιδιού (Clumsy Child Syndrome).
Συμπτώματα
Τα παιδιά με αναπτυξιακή διαταραχή συντονισμού της κίνησης ενδέχεται να εμφανίσουν κάποιες από τις παρακάτω συμπεριφορές:
- Πολύ αυξημένη κινητικότητα, κυρίως κούνημα και χτύπημα των κάτω άκρων όταν κάθονται, χτύπημα άνω άκρων (παλαμάκια) ή φτερουγίσματα με τους καρπούς των χεριών. Ενδέχεται να είναι πολύ δύσκολο να σταθούν ακίνητα.
- Υψηλά επίπεδα υπερέντασης, με φωνές και κραυγές.
- Σύγχυση και εκρηκτική συμπεριφορά.
- Κακή διαχείριση θέσης σώματος με αποτέλεσμα να προσκρούουν σε αντικείμενα ή να πέφτουν.
- Χαμηλή επίδοση στον αθλητισμό. Αποφυγή από τα ομαδικά παιχνίδια.
- Δυσκολεύονται να μάθουν να κάνουν ποδήλατο.
- Απουσία συναίσθησης κινδύνου (π.χ. άλμα από μεγάλο ύψος κ.α.).
- Ατυχήματα στο τραπέζι κατά το φαγητό (λερώνονται, ρίχνουν το ποτήρι). Ενδέχεται να προτιμούν να τρώνε με τα χέρια.
- Δεν τους αρέσουν τα παιχνίδια με κατασκευές.
-Φτωχή κινητικότητα: Δυσκολεύονται να κρατήσουν σωστά το μολύβι, να χρησιμοποιήσουν το ψαλίδι, οι ζωγραφιές τους μπορεί να δίνουν την αίσθηση ότι προέρχονται από παιδί μικρότερης ηλικίας.
- Διάσπαση προσοχής: Συχνά σταματούν μία δραστηριότητα πριν την ολοκληρώσουν.
- Τάση για απομόνωση: Ειδικώς στην περίπτωση που απορρίπτονται από τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας τους, ενδέχεται να προτιμούν τη συντροφιά ενηλίκων.
- Διαταραχές στο λόγο.
- Αισθητηριακός και κινητικός ερεθισμός (π.χ. αντιδράσεις φυγής σε έντονους θορύβους ή στην ένδυση με νέα ρούχα, π.χ. μάλλινα).
Διάγνωση
Η αναπτυξιακή διαταραχή συντονισμού της κίνησης απασχολεί πολλά παιδιά και ενήλικες παγκόσμια. Η έγκαιρη διάγνωση και υποστήριξη μπορεί να βοηθήσει το παιδί ή τον ενήλικα να ξεπεράσει πρακτικές αλλά κοινωνικές και ψυχοσυναισθηματικές δυσκολίες. Ένα παιδί το οποίο εμφανίζει τα παρακάτω συμπτώματα είναι πιθανό να έχει αναπτυξιακή συντονισμού της κίνησης:
· Η επίδοση σε καθημερινές κινητικές δραστηριότητες είναι χαμηλότερη του αναμενομένου σύμφωνα με την ηλικία και το δείκτη νοημοσύνης του ατόμου. Πιθανότατα να υπάρχουν και καθυστερήσεις στη κατάκτηση αναπτυξιακών σταδίων (π.χ. μπουσούλημα περπάτημα κλπ.).
· Δεν είναι παρούσα άλλη διαταραχή που σχετίζεται με τους μύες και το κεντρικό νευρικό σύστημα (π.χ. εγκεφαλική παράλυση ή μυϊκή δυστροφία).
· Δεν υπάρχει νοητική υστέρηση ή αυτισμός.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση και υποστήριξη του παιδιού με αναπτυξιακή διαταραχή πρέπει να αρχίσει από νωρίς και να είναι συστηματική. Το παιδί θα πρέπει να βοηθηθεί στην οργάνωση των καθημερινών του δραστηριοτήτων στο σχολείο, το σπίτι και στον ελεύθερο του χρόνου. Εφόσον χρειαστεί η αξιολόγηση και υποστήριξη από Εργοθεραπευτή είναι πολύ χρήσιμη. Παράλληλα καλό θα ήταν να υποστηριχθεί ψυχοσυναισθηματικά διότι μπορεί να έχει δυσκολίες κοινωνικής προσαρμογής στο σχολείο. Τέλος για την καλύτερη κάλυψη των αναγκών του, θα πρέπει να αξιολογηθεί για την πιθανότητα να αντιμετωπίζει και άλλη αναπτυξιακή διαταραχή ή ειδική μαθησιακή δυσκολία.
* Ο Παναγιώτης Σιαπέρας είναι Ψυχολόγος & Εργοθεραπευτής ειδικευμένος στις δυσκολίες ανάπτυξης των παιδιών. Είναι διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Cambridge, εργάζεται ως ψυχολόγος στο Κολλέγιο Αθηνών και διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το ΤΕΙ Αθήνας.
Πηγή: Ελληνική Εταιρεία Δυσλεξίας
Ευχαριστούμε θερμά την αγαπητή συνάδελφο Χρύσα Πιπιλή για την προώθηση του ενδιαφέροντος δημοσιεύματος.
από το ΑΝΟΙΧΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
Τι είναι;
H Αναπτυξιακή Διαταραχή Συντονισμού της Κίνησης είναι ανωριμότητα ενός ατόμου να συντονίσει επιδέξια τις κινήσεις του για να έχει κινητικά το επιθυμητό αποτέλεσμα. Πρόκειται για ανώριμο τρόπο διαχείρισης της πληροφορίας από τον εγκέφαλο, που συνεπάγεται σε κακή μετάδοση των μηνυμάτων προς το σώμα. Η αναπτυξιακή διαταραχή συντονισμού της κίνησης επηρεάζει τον προγραμματισμό όσων κάνουμε και τον τρόπο με τον οποίο αυτά ολοκληρώνονται. Συνδέεται με προβλήματα στην αντίληψη, τη σκέψη και το λόγο. Χαρακτηριστικά το παιδί με τη διαταραχή αυτή περιγράφεται ως ταύρος σε μαγαζί με κινέζικες πορσελάνες. Οι γονείς παραπονιούνται πως παρόλο που το παιδί είναι έξυπνο είναι αδέξιο, λερώνεται εύκολα, τα ατυχήματα είναι καθημερινά και δεν ενδιαφέρεται για κινητικά παιχνίδια επειδή η αποτυχία είναι συχνή.
Άλλοι όροι που χρησιμοποιούνται για την ίδια διαταραχή είναι: αναπτυξιακή διαταραχή συγχρονισμού, αναπτυξιακή δυσπραξία και κινητικές μαθησιακές δυσκολίες. Στη βιβλιογραφία απαντάται και με τα ονόματα "Ελάχιστη Εγκεφαλική Βλάβη" (Minimal Brain Damage) και το σύνδρομο του Άτσαλου Παιδιού (Clumsy Child Syndrome).
Συμπτώματα
Τα παιδιά με αναπτυξιακή διαταραχή συντονισμού της κίνησης ενδέχεται να εμφανίσουν κάποιες από τις παρακάτω συμπεριφορές:
- Πολύ αυξημένη κινητικότητα, κυρίως κούνημα και χτύπημα των κάτω άκρων όταν κάθονται, χτύπημα άνω άκρων (παλαμάκια) ή φτερουγίσματα με τους καρπούς των χεριών. Ενδέχεται να είναι πολύ δύσκολο να σταθούν ακίνητα.
- Υψηλά επίπεδα υπερέντασης, με φωνές και κραυγές.
- Σύγχυση και εκρηκτική συμπεριφορά.
- Κακή διαχείριση θέσης σώματος με αποτέλεσμα να προσκρούουν σε αντικείμενα ή να πέφτουν.
- Χαμηλή επίδοση στον αθλητισμό. Αποφυγή από τα ομαδικά παιχνίδια.
- Δυσκολεύονται να μάθουν να κάνουν ποδήλατο.
- Απουσία συναίσθησης κινδύνου (π.χ. άλμα από μεγάλο ύψος κ.α.).
- Ατυχήματα στο τραπέζι κατά το φαγητό (λερώνονται, ρίχνουν το ποτήρι). Ενδέχεται να προτιμούν να τρώνε με τα χέρια.
- Δεν τους αρέσουν τα παιχνίδια με κατασκευές.
-Φτωχή κινητικότητα: Δυσκολεύονται να κρατήσουν σωστά το μολύβι, να χρησιμοποιήσουν το ψαλίδι, οι ζωγραφιές τους μπορεί να δίνουν την αίσθηση ότι προέρχονται από παιδί μικρότερης ηλικίας.
- Διάσπαση προσοχής: Συχνά σταματούν μία δραστηριότητα πριν την ολοκληρώσουν.
- Τάση για απομόνωση: Ειδικώς στην περίπτωση που απορρίπτονται από τα υπόλοιπα παιδιά της ηλικίας τους, ενδέχεται να προτιμούν τη συντροφιά ενηλίκων.
- Διαταραχές στο λόγο.
- Αισθητηριακός και κινητικός ερεθισμός (π.χ. αντιδράσεις φυγής σε έντονους θορύβους ή στην ένδυση με νέα ρούχα, π.χ. μάλλινα).
Διάγνωση
Η αναπτυξιακή διαταραχή συντονισμού της κίνησης απασχολεί πολλά παιδιά και ενήλικες παγκόσμια. Η έγκαιρη διάγνωση και υποστήριξη μπορεί να βοηθήσει το παιδί ή τον ενήλικα να ξεπεράσει πρακτικές αλλά κοινωνικές και ψυχοσυναισθηματικές δυσκολίες. Ένα παιδί το οποίο εμφανίζει τα παρακάτω συμπτώματα είναι πιθανό να έχει αναπτυξιακή συντονισμού της κίνησης:
· Η επίδοση σε καθημερινές κινητικές δραστηριότητες είναι χαμηλότερη του αναμενομένου σύμφωνα με την ηλικία και το δείκτη νοημοσύνης του ατόμου. Πιθανότατα να υπάρχουν και καθυστερήσεις στη κατάκτηση αναπτυξιακών σταδίων (π.χ. μπουσούλημα περπάτημα κλπ.).
· Δεν είναι παρούσα άλλη διαταραχή που σχετίζεται με τους μύες και το κεντρικό νευρικό σύστημα (π.χ. εγκεφαλική παράλυση ή μυϊκή δυστροφία).
· Δεν υπάρχει νοητική υστέρηση ή αυτισμός.
Αντιμετώπιση
Η αντιμετώπιση και υποστήριξη του παιδιού με αναπτυξιακή διαταραχή πρέπει να αρχίσει από νωρίς και να είναι συστηματική. Το παιδί θα πρέπει να βοηθηθεί στην οργάνωση των καθημερινών του δραστηριοτήτων στο σχολείο, το σπίτι και στον ελεύθερο του χρόνου. Εφόσον χρειαστεί η αξιολόγηση και υποστήριξη από Εργοθεραπευτή είναι πολύ χρήσιμη. Παράλληλα καλό θα ήταν να υποστηριχθεί ψυχοσυναισθηματικά διότι μπορεί να έχει δυσκολίες κοινωνικής προσαρμογής στο σχολείο. Τέλος για την καλύτερη κάλυψη των αναγκών του, θα πρέπει να αξιολογηθεί για την πιθανότητα να αντιμετωπίζει και άλλη αναπτυξιακή διαταραχή ή ειδική μαθησιακή δυσκολία.
* Ο Παναγιώτης Σιαπέρας είναι Ψυχολόγος & Εργοθεραπευτής ειδικευμένος στις δυσκολίες ανάπτυξης των παιδιών. Είναι διδάκτορας του Πανεπιστημίου του Cambridge, εργάζεται ως ψυχολόγος στο Κολλέγιο Αθηνών και διδάσκει στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και το ΤΕΙ Αθήνας.
Πηγή: Ελληνική Εταιρεία Δυσλεξίας
Ευχαριστούμε θερμά την αγαπητή συνάδελφο Χρύσα Πιπιλή για την προώθηση του ενδιαφέροντος δημοσιεύματος.
από το ΑΝΟΙΧΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ
| |